เรื่องเด่น "มนุษย์โดยธรรม" (สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)

.
"มนุษย์โดยธรรม"

" .. หน้าที่ของคนเราที่จะพึงปฏิบัติต่อชีวิตร่างกาย คือ "การบริหารรักษาร่างกายให้ปราศจากโรค ให้มีสมรรถภาพ" และประกอบประโยชน์เพื่อให้เป็นชีวิตดี ชีวิตที่อุดม ไม่ให้เป็นชีวิตชั่ว ชีวิตเปล่าประโยชน์ และในขณะเดียวกัน "ก็ให้กำหนดรู้คติธรรมดาของชีวิต" เพื่อความไม่ประมาท

พระพุทธเจ้าตรัส "ห้ามมิให้ทำลายชีวิตร่างกาย" ถ้าจะเกิดความอยาก ความโกรธ ความเกลียด ในอันที่จะทำลายชีวิตร่างกายก็ให้ทำลายความอยาก ทำลายความโกรธ ทำลายความเกลียดนั้นแหละเสีย

อีกอย่างหนึ่ง "ธรรมคือคุณงามความดี ตรงกันข้ามกับอธรรม คือความชั่ว" ซึ่งโดยมากก็รู้กันอยู่ ฉะนั้น เมื่อเคารพในความรู้หมายความว่า "เมื่อรู้ว่าไม่ดี ก็ตั้งใจเว้นไว้ เมื่อรู้ว่าดี ก็ตั้งใจทำ" ดังนี้เรียกว่า เคารพในธรรมที่รู้โดยตรง ซึ่งทำคนให้เป็นคน "กล่าวคือเป็นมนุษย์โดยธรรม" .. "

"การให้ธรรมชนะการให้ทั้งปวง"
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร